خب یکی از دوستان اعتراض کرد که چرا درباره‌ی موفقیت بزرگ اصغر فرهادی چیزی ننوشته‌ام. حق با اوست. ولی خبر خوب موفقیت فرهادی همپوشانی داشت با خبرهای اندوه‌بار دیگر. با این حال، این پست کوتاه کم‌ترین چیزی است که در این بی‌رمقی از دستم برمی‌آید.
مطلب زیر را که ابتدای سال ۸۹ درباره‌ی فرهادی نوشتم بخوانید (و حتی اگر خوانده‌اید یک بار دیگر مرور کنید) و تطبیقش بدهید با موفقیت چشمگیر او در جشنواره‌ی برلین.
فرهادی یکی از بهترین فیلم‌سازان حال حاضر ایران است و به نظر می‌رسد به‌زودی و با تولید و پخش جهانی فیلمهای بعدی‌اش، حضور پررنگ‌تری در عرصه‌ی بین‌المللی داشته باشد. تنها افسوسم برای شخص خودم این است که فضای قصه‌های فرهادی روز به روز از دنیای مورد علاقه‌ام و زیست‌جهانم دور می‌شوند وگرنه در تسلط و استادی‌اش در اجرای فیلم‌نامه‌هایش که کم‌نقص هم هستند تردیدی ندارم. هنوز هم شهر زیبا را بهترین اثر او می‌دانم و به گمانم درباره‌ی الی فیلم بهتری از جدایی نادر از سیمین است. ولی راستش در یک چیز کم‌ترین شکی ندارم؛ فرهادی یک اندیشمند است، پیش از آن‌که فیلمساز باشد و هنرمندی است که شخصیتی قابل توجه و مثال‌زدنی دارد، و این ویژگی در مناسبات ضداخلاقی سینمای ایران کیمیاست.
موفقیت اصغر فرهادی، نه فقط برای سینمای ایران که موفقیتی بزرگ برای مردم نواندیش ایران است، به‌ویژه آن طبقه‌ی مهم و مغفولی که بار اصلی علم و فرهنگ جامعه را به دوش می‌کشد ولی در معادلات سیاسی و تقسیم بندی قدرت کم‌ترین احترام و جایگاهی ندارد و مورد تمسخر قرار می‌گیرد.
امیدوارم فرهادی بدون توجه به وسوسه‌های تندروانه‌ی اطرافیان کوته‌اندیش و هیجان‌زده و تمجیدهای غلوآمیز و تابوساز برخی افراد، با همین متانت و خودبسندگی پیش برود و فصل تازه‌ای از سینمای اندیشمند ایران را به جهانیان بشناساند. چنین باد.
رضا کاظمی؛ پزشک، نویسنده، شاعر و فیلمساز
این مهم رو به همه دوستاران سینما تبریک میگم
به امید موفقیت های بعدی اصغر فرهادی و فیلم جدایی نادر از سیمین.
چنین بادا
سلام
لذت بردم از این نوشته. فکر می کنم فرهادی عزیز ما با همین فیلم و بیرون کشیدن خودش از زیر سایه سنگین الی، نشون داده که کار خودشو می کنه و به تعریف و تمجیدها دلخوش نیست. امیدوارم فیلمساز اندیشمند ما حالاحالاها فیلم بسازه.
سلام .
من هم بسیار بسیار تبریک می گم.
آقا رضا امروز صبح مجله ی فیلم رو گرفتم و تو حین اومدن به خونه سمت خیال دوست رو خوندم..بازم ممنون برای این مطلب زیبا و لطیف…عالی بود …عالی
——————
پاسخ: اسمش را هم به عشق خودت گذاشتم و بند آخرش را. زنده باشی عزیزم
بزرگواری…به خدا سخت برام بگم چقدر لذت بردم…چقدر احساس های خوب , خاطرات تلخ و شیرین اومد تو ذهنم…شدیدن ارادت داریم
چه خوب ، جایی هست که وقتی بعد از خواندن آدم برفی ها ، هوس رضا کاظمی می کنی ،بیایی و کامنت بگذاری که : عااااااااااااااشقتم رفیق . خسته نباشی .
ای کاش بچه های مترجم در آدم برفی ها برای ترجمه ریویوهای سراغ منتقدان دیگه ای به جز ایبرت هم برند که حسابی می طلبد . من خودم خواننده پر و پاقرص نقدهای هومن داوودی و سارا رها هستم . این ها آیندگان ترجمه ی سینمایی اند . باور کنید .
تازگی ها به پیشنهاد حسین جوانی ، محمد قائد می خونم .رسم و الخط فوق العاده ای دارد این بشر . کتاب ایدئولوژی سیاسی و مجموعه مقاله هایش (خاطرات و فراموشی) به شدت توصیه می شود . رضا کاظمی باید بشناسدش .
اصغر فرهادی یکی از آن آدم هاییست که باید از بهترین مقاله هام رو درباره اش بنویسم . مصاحیه اش با دی ولت من رو بیشتر شیقته ی خودش کرد . هوش و زیرکی فرهادی توو این مصاحبه قابل تحسینه . مصاحبه کننده به هر طریقی تلاش می کنه فرهادی روبکشونه به وادی حرفهای سیاسی اما فرهادی ماهرانه از چنگش فرار می کند . توو این مصاحبه می گه می خواد با خانواده اش در برلین اقامت کند . اما دست از فیلمسازی در ایران نمی کشد . یک جایی از این مصاحبه هم درباره ایده ی جدایی نادر از سیمین میگه :
در ماه مارس اینجا (برلین ) بودم تا فیلم بسازم. روزی در آپارتمان دوستان، نزدیک آلکساندر پلاتس در آشپزخانه نشسته بودم که ناگهان از ساختمان بغلی موسیقی ایرانی شنیدم. برایم معلوم شد باید هر چه زودتر برگردم تا در ایران کاملاٌ فیلم دیگری بسازم.
و این روزها دلم هوای (سرب)کیمیایی و (غلاف تمام فلزی)استاد کوبریک کرده .
ممنون از نوشته های خواندنی تون در فیلم به ویژه سمت خیال دوست. ازتون یاد می گیریم.
—————-
پاسخ:ممنون. لطف دارید. خودم در حال آموختنم.
“شهر زیبا” یه چیز دیگس برام، خیلی بالاتر از “درباره الی” (جدایی … رو ندیدیم هنوز البته)
این منطق شما همیشه برای من قابل احترامه آقای کاظمی.به قول رابین وود:”اغلب منتقدین بیشتر سعی می کنند نشان بدهند یک فیلم تا چه حد با طبع آنها سازگار بوده تا این که بخواهند نقد مسوولانه ای داشته باشند!” ولی شما همیشه فرق این دو را به خوبی رعایت می کنید و همین نوشته ها و نقدهاتون رو خواندنی می کند.
سلام خیلی فیلمهای عالیی داری واقعا که این جایزه ها حقتونه.بیشتر ازهمه این بازیگرای که برای فیلم انتخاب میکنید فیلم روقشنگ میکنن واقعا همه ی فیلماتون قشنگن مرسی