از گوزن‌ها تا آنتی فا

گوزن‌ها فیلم محبوب عمری بسیاری از منتقدان سینمای ایران است (همان‌هایی که اغلبشان به کیمیایی فحش می‌دهند یا مسخره‌اش می‌کنند) اما من به دلایلی چندگانه و عمدتاً دراماتیک فیلم را چندان دوست ندارم. اما این دوست‌نداشتن یک دلیل محتوایی هم دارد که هرگز درباره‌اش توضیح روشنی نداده‌ام.
وضعیت این روزهای آمریکا و تخریب و غارت صادره از سوی چپی‌های موسوم به آنتی فا، و توییت محشری که در توییتر دیدم، به یادم آورد که چقدر درباره منطق قدرت گوزن‌ها برای دزدی از بانک حس بدی داشتم و دارم. از همه‌چیز چپ بدم نمی‌آید و محبوب‌ترین اندیشمند زندگی‌ام اسلاوی ژیژک، والاترین چپ زنده بر زمین در همین لحظه است. اما تهوع میگیردم که چپ یا راست باشم یا حتی حد وسط. من درباره هر موضوعی به تفکیک و به شکل فرادی می‌توانم تصمیم بگیرم. اگر چپ دزدی و غارت و تخریب را به نام احقاق حق توجیه می‌کند، من قطعاً از آن بیزاری می‌جویم.
اگر چپ به‌جای ارائه بدیل بهتر و ایجاب، تنها هنرش در نقادی سلبی است طبعاً مایه‌ی تنفر من است. اندیشه من راهی به متافیزیک ارتودوکس ندارد اما فقدان پرنسیب و دعوت به خائوس را از سنخ روشنفکری نمی‌بینم. مرز جغرافیایی را بی‌معناترین قرارداد میدانم اما مخالف سرسخت آزادی دادن به تبهکاران پرشمار مکزیکی برای بروبیا و قاچاق و کثافت‌کاری آزادانه در مرز ایالات‌متحده هستم و اساساً در هر مرزی، قائل به سلب حق از تبهکارانم. اگر جایی شبیه راست می‌بینیدم و جایی شبیه چپ، ازاین‌روست که نه راستم و نه چپ. یاد نگرفته‌ام که بز سرسپرده‌ی اخفش یک نحله‌ی فکری باشم، دقیقا همان‌طور که یاد نگرفته‌ام عاشق یک کارگردان یا نویسنده باشم و هر مزخرفی ساخت یا نوشت به‌به کنم. ترجیحم همیشه این بوده که هر فیلم یا کتاب را جداگانه بسنجم.
من اصلاً درکی از این‌که ترامپ فاشیست باشد ندارم و گمان می‌کنم درباره فاشیسم باید بیش از این‌ها مطالعه کنیم. میان او و بزهکارانی که فرصت‌جویانه و برای رسیدن به هدفی سیاسی (از نوع سخیف) دست به ویرانگری بی‌حدومرز می‌زنند، طبعاً انتخابم ترامپ است. اما میان ترامپ و ژیژک قطعاً سمت ژیژک می‌ایستم. و اما حتی میان کسی چون ژیژک و معیارهای داوری خودم قطعاً سمت معیارها می‌ایستم. اجازه نمی‌دهم کسی با لفاظی و سفسطه مرعوبم کند یا بخواهد شعور را چنان تنزل دهد که به منطق سفیهانه‌ی دودویی متوسل شود: چون ترامپ بد است، دموکرات‌های آمریکا خوب‌اند. خیر. آن‌ها بدترند. آن‌ها عین شر و رذالت‌اند.