برای پاییز


پاییزجان، تمام خاطراتم است: از عطر گیسوی لیلا… تا پای خسته‌ی موسا که غروب سرد یک پنج‌شنبه پا گذاشت به کوچه‌ی شهر دلم، تا دفتر یک عمر تنهایی و اندوه را ورق بزند.

در اولین روز پاییز دلم گرفته

اما حکایت تازه‌ای نیست

در آخرین روز تابستان هم دلم گرفته بود…

عکس: شاهزاده و گوی جادویی

یکی از بهترین عکس‌هایی که تا به حال گرفته‌ام. (برای دیدن با اندازه‌ی بزرگ‌تر، روی عکس کلیک کنید)

مکان: خیابان استقلال استانبول

زمان: بهار ۱۳۹۰

سوژه: دختری که با ژانگولر، رهگذران را سرگرم می‌کرد.

خوانش این عکس بماند برای یک مطلب مفصل و خواندنی.

مجله فیلم مهرماه ۹۰

شماره‌ی ۴۳۲ (مهر ۹۰) مجله «فیلم» امروز منتشر شد و از یکشنبه روی پیشخوان است (امان از این تعطیلی‌ها). شماره‌ی بسیار پرباری است با کلی مطلب خواندنی و از جمله «سایه‌ی خیال»ی درباره‌ی ترمیناتور که دوست عزیزم مسعود ثابتی زحمت گردآوری‌اش را کشیده و خودش هم مطلبی درجه‌یک در آن نوشته. این حقیر سراپاتقصیر هم در «مباحث تئوریک» این شماره مطلبی دارم که به گمان خودم یکی از بهترین نوشته‌هایم تا به امروز است. یادداشتی هم در بخش «خشت و آینه» دارم که به بهانه‌ی یادداشت شماره‌ی قبل استاد عزیزم آقای مهرزاد دانش نوشته‌ام.

در ضمن در شماره‌ی ۴۳۱ (ویژه‌ی روز ملی سینما) هم پنج یادداشت درباره‌ی بازیگران و نقش‌ها نوشته بودم که در این صفحه‌ها قرار دارند: ۹۱، ۹۳، ۱۰۳، ۱۰۵، ۱۱۶

می‌نویسم تا خوانده شوم و با کسانی که کارهایم را دوست ندارند، کاری و سخنی ندارم. زور که نیست.

در برزخ نسل‌ها

حکایت غریبی دارد نسل ما. نه نوستالژی‌های نسل‌های قبل برای‌مان طراوت و معنا دارد و نه دلمشغولی‌های نسل بعد از خودمان که غرق در جلوه‌ی پرزرق‌و‌برق تکنولوژی و مد روز هستند.

سلام به عالم عشق و معرفت

سلام به عالم عشق و معرفت

دوری من و شما به درازا و زخم و چرک کشیده است. رد و سایه‌ی شما را زحمت بسیار کشیدم تا پیدا کردم. وقتی خبر حبس شما را شنیدم که خود به حبس بودم و حزن روی حزن آمد. اما در وقت حبس من، شما آزاد شده بودید و “شما خواسته” کسی نباید به سراغ شما می‌آمد. این از دل سنگ و جان رعنای شما می‌آید که شاگردی مثل شما برای من فخر است. غرض از این ورود به خلوت شما، خواسته‌ای دارم که اگر برآورده کنی مردانگی کردی که بیراه نیست و در شما سراغ داریم. من گرفتار بیماری بی‌علاجم، که خداوند درد همه را علاج است. خوش‌آمد شما را به عروسی پسرم که اسمش را رضا صدا می‌زنم در همین پاکت گذاشته‌ام، نام شما را بر پسرم گذاشتم که همیشه شما را صدا بزنم. در این دمادم آخر عمر که اجل زنگ ما را می‌زند اگر عروسی پسرم را ببینم گل از چرکم وا می‌شود و می‌خواهم هر آن‌چه طلب شما از من که حساب‌کردنی نیست و قدم و قلمی‌ندارد و قدر دارد، به آب بیندازید و فراموش کنید.

به تهران بیایید که دست و دل من سخت نیازمند شماست. حالا من دست در گردن شما عکسی به یادگار بگیرم. رفاقت و مَشتی‌گری و اُنس کم است‌، بیا داستان را از ما هم بشنو. اگر یاری کنی و دست در دست شما با بوی شما جان بدهم که چه گوارا باشد به شما جان دادن. اگر ورود شما مقبول افتاد‌، ورود به تهران به این نمره تلفن فرمایید که با صدای شما در تهران باصفا شویم. ما گرفتار هم بودیم و هنوزم گرفتاریم. طلب شما از من یک حبس است که پرداختی ندارد؛ نه حبس شما نه معرفت حبس شما، ما که عشق را به شما بدهکاریم. فقط شما به حبس نبودید، ما هم زندان حزن حبس‌تان شدیم. عرضم را در تهران به شما می‌گویم نه در کاغذ، باید کاری برای این جان سوخته انجام دهی که این انجام فقط به دست شماست. دختری دارم که سن غیبت شما را دارد. به غیرت شما نیاز است و به این‌که شما همیشه محرمید. بیایید، من زمین‌گیر و دست‌به‌دیوارم.

غیرت شما را رخصت، “صادق خان”

پی‌نوشت: با سپاس از رضا جمالی که زحمت پیاده کردن این متن را کشید.

شوک یا یک کار فرمالیته؟

رفتن حبیب کاشانی یا به بیان درست‌تر، کشیدن شاخ از جانب ایشان را به دوستداران پرسپولیس تبریک می‌گویم. هرچند سردار رویانیان هم انتخاب بی‌ربطی به نظر می‌رسد ولی در کل حس مثبت‌تری نسبت به او دارم. خدا کند این شوک به کار تیم محبوب‌مان بیاید. و اما جناب استیلی…

نظرخواهی از شما: پایان‌بندی در سینما

 

تصویر بالا مربوط به آخرین نمای فیلم زیر شن ساخته‌ی فرانسوا ازون است.

برای نوشتن مطلبی، می‌خواهم نظر خوانندگان این روزنوشت را جویا شوم. لطفا سه تا از بهترین پایان‌های سینمایی را نام ببرید. (بیش‌تر هم شد اشکالی ندارد)  اگر دلیل‌تان را هم بنویسید که بی‌نهایت ممنون می‌شوم.

علی‌الحساب این پنج پایان محبوب من در سینمای جهان است (یعنی در این لحظه این‌ها یادم می‌آیند):

بازی‌های سرگرم‌کننده (میشائیل‌هانکه – ۱۹۹۷)

زیر شن (فرانسوا ازون)

لبه‌ی بهشت (فاتح آکین)

آخرین قارون (الیا کازان)

بچه‌ی رزمری (رومن پولانسکی)

شما هم بنویسید.

 

آلزایمر: تصحیح می‌کنم

دیشب دوباره آلزایمر احمدرضا معتمدی را دیدم (اولین بار در جشنواره دیده بودم). به یادداشت یک خطی زمان جشنواره‌ام در همین سایت نگاهی انداختم و از خودم بدم آمد. راستش قضاوت‌های زمان جشنواره همیشه درآمیخته با خستگی ناشی از فیلم دیدن پشت سر هم هستند و گاهی از انصاف دور می‌افتند. این بار هم آلزایمر را چندان درخشان ندیدم ولی آن‌‌قدرها هم ضعیف نبود که آن زمان نوشته بودم. حالا برداشتم این است: سوژه‌ی خیلی خوب، فیلم‌نامه‌ی متوسط و دارای ایرادهای جزئی و کلی، پرداخت کلیشه‌ای و سرسری شخصیت‌ها، بازی بسیار خوب مهدی‌هاشمی‌و مخصوصا مهتاب کرامتی.

همین چند خط را برای رهایی از حس عذاب وجدان نوشتم. بدون این‌که به کسی تعهد داشته باشم و کسی منتظر نظرم باشد. خلاص.

امتیاز من ۶ از ۱۰ (زمان جشنواره ۴ داده بودم)

و یک توضیح ضروری: تلاش معتمدی برای حفظ نام آلزایمر و تن ندادن به اسم‌هایی چون فراموشی و نسیان، متاسفانه منطبق بر یک برداشت اشتباه بود. نام آلزایمر برای این فیلم هیچ مبنای عقلانی و مستدلی ندارد. فراموشی نام خیلی بهتری بود. آلزایمر معادل فراموشی نیست و نام یک بیماری کاملا خاص با یافته‌های پاتولوژیک مشخص است. مانند این است که هر کس را که دستش می‌لرزد دچار بیماری پارکینسون بنامیم، که البته نادرست و سطحی‌نگرانه است.

داستانک: درایو E

وصیت کرده بود که همه‌ی نوشته‌هایش را توی درایو E دخیره کرده است. وصیتی که در کار نبود در سن و سال او. یک وقتی به یکی از دوستانش به شوخی گفته بود. وقتی توی تصادف ضربه‌مغزی و جوانمرگ شد، دوستانش در کارگاه داستان با اجازه‌ی همسرش سراغ کامپیوترش رفتند. مطمئن بودند که یک بیژن نجدی دیگر خواهند آفرید و غوغای رسانه‌ای تازه‌ای در ادبیات داستانی ایران به پا خواهد شد. توی درایو E فقط یک فایل word بود. تویش فقط نوشته بود: ب…ی…ل…ا….خ. 

کابوس مدرسه

با آغاز فصل مدرسه‌، گذشته از عارضه‌هایی مانند افزایش حجم ترافیک و آلودگی و خرابکاری‌های بچه‌ها در راه بازگشت به منزل، تماشای چهره‌ی کودکان و نوجوانان معصومی‌که با شوق به مدرسه می‌روند و می‌خواهند درس بخوانند تا آدم مهم و مفیدی شوند، برایم غم‌انگیز است. همیشه از مدرسه متنفر بودم و هنوز هم هستم. مراسم کسالت‌بار و زورکی و بی‌مغز صبحگاهی، معلم‌های عقده‌ای مفت‌خور بی‌سواد، فضای مرگ‌آلود مدرسه… دست‌کم این تجربه‌ی من بود. مدرسه کابوس بزرگی بود در کشوری غم‌زده، عبوس و جهان‌سومی. مایه‌ی اتلاف عمر. بی‌حاصل.

اندر مزیت بدبینی در روزگار نو

من آدم بدبینی هستم اما این بدبینی یک ویژگی و یک مزیت خیلی بزرگ دارد: ویژگی‌اش این است که بدبینی‌ام هیچ کنشی را در قبال دیگران برنمی‌انگیزاند چون من ارتباطم با دیگران را به شکل واکنشی و بر اساس عمل آن‌ها تنظیم می‌کنم، نه بر اساس تصور ذهنی‌ام از کار نکرده‌شان. این بدبینی ابدا آزارش به کسی نمی‌رسد و خودم را هم اذیت نمی‌کند. مزیتش هم این است که اگر خلاف نظرم ثابت شود باعث خوشحالی‌ام می‌شود ولی در حالت عکسش، گاهی جایی برای جبران باقی نمی‌ماند…